Orman Mühendisliği Nedir?
Orman Mühendisliği; ormanların yönetimi ve korunması ile ilgili çalışmalar yapan mühendislik dalıdır.
Orman Mühendisi; bir yetişme ortamındaki ekoloji, toprak, sıcaklık, yağış, türlerin biyolojisi gibi her türlü faktörü değerlendirerek, doğal olarak Orman Kurma Tekniklerini bilen ve uygulayan teknik eleman ve aynı zamanda mevcut orman kaynaklarının sürdürülebilirlik ilkesini gözeterek toplumun ihtiyaçları doğrultusunda işleten ve planlayan kaynak yöneticisidir.
Orman Mühendislerinin çalışma alanları; Hem devlet hem de özel sektörde çalışma imkanlarına sahip Orman Mühendisleri çoğunlukla Tarım ve Orman Bakanlığı'na bağlı Orman Genel Müdürlüğü, Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ve DSİ Genel Müdürlüğü gibi birimlerde çalışmakla beraber Araştırma Kurumlarında, Belediyelerde, özel sektöre ait fidanlıklarda, özel ormancılık bürolarında, ithalat ve ihracat firmaları gibi birçok alanda iş bulma olanaklarına sahiptirler.
Orman Mühendisi; bir yetişme ortamındaki ekoloji, toprak, sıcaklık, yağış, türlerin biyolojisi gibi her türlü faktörü değerlendirerek, doğal olarak Orman Kurma Tekniklerini bilen ve uygulayan teknik elemandır. Ülkemizin çeşitli bölgelerinde görev yapan orman mühendislerinin sorumluluğunda binlerce hektarlık orman alanları vardır.
Orman Genel Müdürlüğünün 2023 yılı faaliyet raporuna göre; Ülkemiz orman varlığı 23.363.071 ha olup, bu miktar Ülke genelinin %29,8’ine tekabül etmektedir.
Mevcut ormanlık alanlarımızın artırılması, modern işletme metotları ile yönetilmesi, araştırma, planlama ve geliştirmelerin yapılması, fonksiyonel ormancılık uygulamalarının gerçekleştirilmesi, konu hakkında ilgili kamu ve özel işletmelerde görev yapacak olan Orman Mühendisleri ile mümkün olabilir. 1997 yılı nüfus sayımına göre 7337 orman içi köyde 2.5 milyon, 12824 orman bitişiği köyde 5.1 milyon kişi olmak üzere toplam 20161 orman köyünde 7.6 milyon kişi yaşamaktadır. Orman mühendisleri ormanların korunması yanında orman köylülerinin hem ekonomik hem de sosyal yönden kalkınmasında önemli bir rol üstlenmektedir.
Hem devlet hem de özel sektörde çalışma imkanlarına sahip Orman Mühendisleri çoğunlukla Tarım ve Orman Bakanlığı'na bağlı Orman Genel Müdürlüğü, Çölleşme ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlüğü, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ve DSİ Genel Müdürlüğü gibi birimlerde çalışmakla beraber Araştırma Kurumlarında, Belediyelerde, özel sektöre ait fidanlıklarda, özel ormancılık bürolarında, ithalat ve ihracat firmaları gibi birçok alanda iş bulma olanaklarına sahiptirler.
08 Temmuz 2006 resmi gazetede 26222 sayılı yayın ile kanunlaşan, 5531 sayılı “Orman Mühendisliği, Orman Endüstri Mühendisliği ve Ağaç İşleri Endüstri Mühendisliği hakkında kanun” ile ormancılık, orman ve ağaç endüstrisiyle uğraşan gerçek ve tüzel kişilere ait yerlerde çalışanlar ile mühendislik mesleğini, hizmet akdi ile herhangi bir iş yerine bağlı olmaksızın, kendi nam ve hesaplarına serbest olarak icra etmelerini ve denetleme imkânları vermiştir. Bu sayede bu bölüm mezunlarının iş imkânları hızlı bir artışa girmiştir.
BTÜ Orman Mühendisliği Bölümünün amacı; günümüz ve gelecekteki toplumun orman ürünlerine olan gereksinimlerini karşılamak, sosyal hizmetleri yerine getirmek ve bunları sürekli kılabilecek tüm koşulları meydana getirmek için sürdürülen etkinliklerin planlanması, uygulanması ve denetimi işlerini yürütebilecek ve bunların yanında ormanların korunması ve sürekliliğinin sağlanmasında özveriyle çalışacak mühendisler olarak yetiştirmektir.
Ormanların odun hammaddesi ve odun dışı ürün üretimi gibi ekonomik fonksiyonu; erozyonu önleme, iklimi ve doğayı koruma, biyoçeşitliliği barındırma gibi ekolojik fonksiyonları; hidrolojik, toplum sağlığı, estetik, rekreasyon, ulusal savunma ve bilimsel fonksiyonları içine alan sosyal fonksiyonları vardır. Çok yönlü fayda sağlayan ormanlar, sürdürülebilir kalkınma planlarında önemli bir rol almaktadır. Bursa ili ve ilçeleri, sahip olduğu toplam 1.084.262,1 ha’lık orman alanı ile Marmara Bölgesinde ormancılık faaliyetleri altında önemli bir yer teşkil etmekte ve sahip olduğu orman kaynakları bakımından bölge illeri arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Ayrıca Bursa ve çevre illerinin başta kestane, fıstık çamı, defne ve ıhlamur gibi zengin odun dışı orman ürünlerine sahip olması Orman Mühendisliği ve aynı zamanda Orman Endüstri Mühendisliği Bölümü öğretim üyeleri ve öğrencileri için alternatif doğal bir çalışma ve uzmanlık alanı olmasını sağlamaktadır.
BTÜ Orman Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi kadrosu bu hedefleri özümsemiş, vizyonu geniş ve yurtdışı tecrübesine sahip akademisyenlerden oluşmuştur.
Orman Mühendisliği Bölümüne 2016-2017 eğitim öğretim yılından itibaren lisans öğrencisi alımı yapılmıştır. Orman Mühendisliği Bölümünde okuyan lisans öğrencileri Orman Mühendisi unvanı ile mezun olmaktadır. Orman Mühendsliği bölümü lisans derecesine sahip mezunlar, BTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü bünyesinde “Orman Mühendisliği Yüksek Lisans Programı”, “Orman Mühendisliği Doktora Programı” ve Türkçe ve %100 İngilizce eğitim dilinde olan “Orman Ürünleri” tezli yüksek lisans programında lisansüstü çalışmalarına devam etmektedirler.
Orman Mühendisliği Bölümünde, tohum, çimlenme, fidanlık, ağaçlandırma, silvikültür, bakım, ölçüm teknikleri, hasılat, planlama, yönetim, üretim teknikleri, orman yangınları, orman toprakları, orman ekolojisi, havza yönetimi, odun dışı orman ürünleri ekolojisi, küresel iklim değişimi, su kaynaklarının muhafazası, erozyon, toprak ıslahı, orman koruma, yaban hayatı, eko-turizm, sosyal ormancılık, enerji ormancılığı ve buna benzer konularda ana hatlarıyla çizilecek geniş bir alanda, araştırma ve eğitim faaliyetleri yürütülmektedir.
Yukarıda belirtilen konularda çalışabilecek mühendislerin yetiştirilebilmesi için kapsamlı ancak özümletici bir eğitim sistemi temel unsurdur. Öğrencilerimize kaliteli bir eğitim verebilmek için, Orman Mühendisliği Bölümü müfredat programı gelişmiş ülkelerdeki aynı alanda yapılan eğitim ve araştırma kurumlarının müfredatına benzer bir şekilde oluşturulmuş, dersler Bologna sürecine uygun olarak belirlenmiştir. Bursa yöresi ormanlarının biyoçeşitliklik ve ağaç türleri bakımından zengin olması, öğrencilere doğal bir laboratuvar imkânı sağlamaktadır. Bursa Teknik Üniversitesi Dış İlişkiler Koordinatörlüğünün Ulusal ve Uluslararası Üniversiteler ile yaptığı anlaşmalar kapsamında, Orman Fakültesi öğrencileri, Farabi, Mevlana ve Erasmus+ Programları kapsamında Ulusal ve Uluslararası Üniversiteler de bir veya iki dönem okuma şansına sahip olabilmektedir.